( http://luongson.bacbinh.binhthuan.gov.vn )
Hiện nay tình hình bệnh dại
đang xảy ra ở nhiều địa phương gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức
khỏe của mọi người và nhất là trẻ em. Nay địa phương Lương Sơn tuyên truyên một
số nội dung về phòng chống bệnh dại để mọi người biết và phòng tránh.
- Bệnh
Dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do vi rút, lây truyền từ động vật sang người
chủ yếu qua vết cắn, cào, liếm của động vật mắc bệnh. Bệnh thường lưu hành ở các nước thuộc khu vực châu Á và
châu Phi. Tại Việt Nam, bệnh Dại lưu hành ở nhiều địa phương.
- Nguồn bệnh và
thời gian ủ bệnh: Bệnh Dại chủ yếu lây từ các con vật nuôi
sang người như: chó, mèo hoặc có thể là các loài động vật hoang dã như: dơi,
chó sói, chồn, cầy, cáo và động vật có vú khác. Sau khi bị chó, mèo bị bệnh Dại
cắn, thời gian ủ bệnh thường từ 10
ngày. 03 tháng, có thể
kéo dài đến hàng năm. Thời
gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của vết cắn, vị trí vết cắn có
liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số
lượng virus xâm nhập. Vết cắn càng nặng và càng gần thần kinh trung ương thì
thời gian ủ bệnh càng ngắn.
- Các biểu hiện của bệnh Dại ở chó, mèo
+ Ở
chó: Chó bị bệnh Dại
có dấu hiệu khác thường như trốn vào góc tối, kín đáo, tru lên từng hồi, bồn
chồn, nhảy lên đớp không khí, liếm hoặc tự cắn, cào đến rụng lông, chảy máu.
Chó bỏ ăn, sốt, có biểu hiện khát nước, muốn uống nhưng không nuốt được, chảy
nước dãi, sùi bọt mép, bồn chồn, sợ sệt, đi lại không có chủ định, hoặc trở nên
dữ tợn, điên cuồng. Con vật thường bỏ nhà ra đi và không trở về, trên đường đi,
gặp vật gì lạ cũng cắn gặm, tấn công chó khác, tấn công người kể cả chủ.
+ Một số
động vật khác: Mèo,
cầy, chồn, cáo, dơi, chuột, khỉ, gấu cũng có nguy cơ bị mắc bệnh Dại, nhưng tỷ
lệ thấp hơn ở chó, bệnh Dại ở những động vật này cũng tiến triển như ở chó. Đối
với mèo thì hay núp mình vào chỗ vắng, hay kêu, bồn chồn, khi người chạm vào
thì nó cắn mạnh tạo vết thương sâu.
+ Thời kỳ
lây truyền ở chó nhà là từ 3-7 ngày (tối đa là 10 ngày) trước khi chó có triệu chứng dại và
trong suốt thời kỳ phát bệnh. Vi rút dại thường tồn tại trong nước bọt của con
vật bị bệnh.
+ Biểu hiện của người mắc bệnh Dại: Người
mắc bệnh Dại sẽ có biểu hiện bằng các triệu chứng kích động (thể cuồng) như: sợ
nước, sợ gió, sợ ánh sáng, co giật, dữ tợn, điên cuồng; hoặc các triệu chứng
liệt (thể liệt) tiến triển tới hôn mê và thường tử vong trong vòng 10 ngày từ
khi xuất hiện triệu chứng. Ở người, vi rút đào thải qua các chất tiết (nước bọt, nước mắt,
nước tiểu ...) của người bệnh trong suốt thời gian phát bệnh. Tuy nhiên, khả
năng lây truyền từ người sang người là vô cùng hiếm gặp.
- Các biện pháp
phòng, chống bệnh Dại:
+ Người
bị động vật mắc bệnh dại hoặc nghi dại cắn cần được tiêm vắc xin phòng bệnh
dại. Người đã bị bệnh dại có tỷ lệ tử vong có thể tới 100%. Trên thế giới hiện
chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Bệnh dại nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể
phòng tránh được.
- Để
chủ động phòng chống bệnh dại, người dân cần thực hiện các biện pháp sau:
+ Cách phòng bệnh tốt nhất là phải tiêm
phòng dại cho 100% chó, mèo nuôi đầy đủ và nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo
của ngành thú y, theo thông báo của UBND xã, thị trấn.
+ Hạn chế nuôi chó, mèo. Những gia đình có
trẻ em nên tạm dừng nuôi chó, mèo vì con trẻ thường hay lê la, ôm hôn chó, mèo
dẫn đến nguy cơ bị chó, mèo cắn, cào; Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo,
nhất là chó, mèo chạy rông ngoài đường; không lại gần khi chó đang ăn hoặc khi chó mẹ đang cho con
bú, không nhìn vào mắt chó.
+ Nuôi chó phải xích, nhốt; chó ra đường
phải được đeo rọ mõm, có người dắt.
+ Diệt chó chạy rông, chó vô chủ.
- Khi bị chó, mèo cắn cần:
+ Rửa vết thương
dưới vòi nước chảy ngay lập tức với xà phòng liên tục từ 10-15 phút. Nếu không
có xà phòng có thể xối rửa vết thương bằng nước thông thường - đây là phương
pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó, mèo cắn.
+ Sau đó vết
thương cần được rửa sạch với cồn 70%, cồn iod để chống bội nhiễm và giảm đến
mức tối đa số lượng virus dại xâm nhập vào người. Không băng kín vết thương.
+ Hạn chế làm dập
vết thương.
+ Đến ngay Trung tâm y tế gấn nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp
thời. Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại. Tuyệt đối không dùng
thuốc nam, không tự chữa, không nhờ thầy lang chữa bệnh dại.
+ Trẻ em bị chó
mèo cắn cần báo cho cha mẹ biết để xử lí kịp thời.
- Đối với
người bị chó, mèo nghi dại cắn, cào, liếm hoặc đã tiếp xúc với chó, mèo mắc
bệnh, cần đến ngay Trung tâm Y tế hoặc các Trạm Y tế để được khám, tư vấn và
tiêm vắc xin phòng dại càng sớm càng tốt. Đối với chó, mèo nuôi cần theo dõi
con vật từ 10-14 ngày, trường hợp chó chạy rông hoặc không theo dõi được thì xử
lý như chó nghi dại cắn.
- Trường hợp
người có nguy cơ cao nhiễm vi rút dại như người làm nghề giết mổ chó, người đi
đến khu vực có lưu hành bệnh dại cần đến cơ sở y tế, Trung tâm Y tế để khám, tư
vấn và tiêm vắc xin dự phòng bệnh dại.
Mong rằng các thông tin tuyên truyền trên sẽ giúp
cho tất cả người dân
địa phương Lương Sơn nói riêng và toàn xã hội nói chung
phòng tránh được căn bệnh Dại nguy hiểm, có những kiến thức tốt để trang bị cho
bản thân, bảo vệ gia đình./.